Asteazkena, Maiatza 13, 2009
Datu babesa. Kontuan hartzeko gai garrantzitsua Teknologi berrien erakargarri nagusia, Internet nagusiki, mundura leiho bat irekitzen digute botoi bat zakatuarekin Alderdi hori, aldi berean, mehatxurikhandiena da: askotan, ezin dugu ziur jakin nor dagoen beste aldean. Mehatxu hori are handiagoa da datuen elkartrukean edo komunikazioan oinarrituta funtzionatzen duten zerbitzuetan,hala nola txatetan, berehalako mezularitzan, posta elektronikoan, foroetan eta blog edo fotoblogetan. Halaber, tentuz ibili behar dugu eskuko telefonoa erabiltzen dugunean, edo sarean beste batzuekin bideojokoetan arigarenean. Gogorarazi beharra dago Internetek “ez duela jaberik”. Edonork erabil dezake, asmo eztabaidagarriekin zenbaitetan. Intimitaterako eskubidea beti errespetatu behar da, eta zenbaitetan baliabide teknologikoak edo beste aldean dauden pertsonak eskubide hori urratzekoestrategiak erabiltzen saiatzen badira ere, ez dugu halakorik onartu behar. Gure eskubideak errespetatzen ez direla sentitzen badugu, salatzeko aukeradugu beti. Gure datu pertsonalak eskatzeko joerarik handiena duten aplikazioen artean, cookieak, posta elektronikoa eta foroak aipatu behar ditugu. Kasu horietako askotan, ez dago oso garbi zertarako erabiliko dituzten gure datuak. Datu pertsonalak ematekotan, ezinbestekoak baino ez ditugu eman behar, eta orri seguruetan. Gainera, datu horien gaineko kontrolak intimitatea eta pribatutasunababesten lagunduko digu. Kontuz eduki desegokiekin! Kontuz eduki desegokiekin!Interneten, bideojokoetan edo telebistan–adibidez–, legez kanpoko edukiak(eduki pornografikoak, pertsonen segurtasunarenaurkakoak eta abar), kaltegarriak(indarkeriazkoak, drogen kontsumoabultzatzen dutenak eta abar) edogezurrezkoak aurki ditzakegu. Iragazkiak tresna egokiak izan daitezke zabor-postaz edota Interneten edo eskukotelefonoetan agertzen diren orridesegokiez babesteko. Telebistari dagokionez, ordutegiak zein programen izaera kontrolatu behar dira. Bideojokoak erosteko edo erabiltzeko garaian, kontu handia izan behar da, eta adin jakinbaterako egokitasuna edo tipologiabalioetsi. PEGI sistema aliatu ona izan daiteke. 5. www.pegi.info/es/ Tecnología berriak bai, baina kontuz deborarekin Zalantzarik gabe, teknologia berriekeskaintzen dituzten abantaila guztiakbaliatu behar dira, eta guztiei probetxua atera behar zaie, baina mugara iritsi edo muga gainditu gabe. Teknologiak eskaintzen dituen erantzunak eta abantailak hain berehalakoak izateak neurriz kanpo erabiltzera bultza dezake. Eskaini beharreko denbora aldez aurretik planifikatzea eta teknologiari zer erabilera zehatz emango zaionjakitea oso baliagarria da denbora ez-emankorra saihesteko. Aisia “birtualari” eskainitako denbora adiskideekin edo familiarekin igarotzenden aisialdi “presentzialarekin” konbinatu beharko litzateke.